Ze zijn me vergeten

In De Kersentuin van Anton Tsjechov worden vergankelijkheid, het uitbloeien van een generatie en de zorgzaamheid voor de mensen rondom u versmolten in het personage Firs. Firs is de oude huisknecht van een rijke familie welke teert op hun vermogen en stilaan de glorie zien verwelken tot er niets meer van over blijft.

Virtuositeit in zijn meest pure vorm

Vergankelijkheid, de figuur Firs en diens laatste woorden voor hij sterft “Mij hebben ze vergeten…” hebben gevierd acteur en schrijver van novelles, Eric Schneider, geïnspireerd tot het schrijven van Een tropische herinnering. Daarin gaat een deel van het verhaal over Firs, weliswaar in een ander personage dan huisknecht, maar met evenzeer de link naar vergankelijkheid, aftakeling en de zorg voor een naaste. In een regie van Ursul De Geer is dit verhaal in een solovoorstelling gegoten, welke momenteel te bewonderen is in de Zwarte Zaal van het Fakkeltheater en de komende weken ook in Theater Tinnen Pot te Gent.

Frans Maas belichaamt in deze monoloog op onnavolgbare wijze het personage van de oude acteur

Ze zijn me vergeten is het verhaal van een bejaarde acteur die avond na avond thuis komt bij zijn slapende vrouw. Ooit zelf een gevierde actrice, maar nu verzwolgen in de onomkeerbaarheid van dementie. Hij kijkt naar zichzelf in de spiegel en mijmert over het verloop van zijn stilgevallen turbulente leven en het ouder worden. In een nacht van terugblikken dwaalt hij met enige ijdelheid door zijn verleden, vol met hoogtepunten en seksuele escapades. Maar ook kwetsbaar, niet gespaard van teleurstellingen. Tenslotte zegt hij de zinnen die hij ontelbare keren heeft uitgesproken als oude bediende Firs in De Kersentuin. Zinnen die niet hij, maar Tsjechof heeft bedacht. “Ze zijn me vergeten… Het leven is voorbijgegaan alsof ik nooit heb geleefd… “

Dergelijk verhaal geef je niet zomaar in handen van gelijk wie. Dit eist vakmanschap en ervaring, en voor beide zijn die vereisten meer dan ingelost. Frans Maas, acteur met een palmares van successen in ontelbare theaterproducties, belichaamt in deze monoloog op onnavolgbare wijze het personage van de oude acteur. Het zou autobiografisch kunnen zijn, ware het niet dat deze man nog maar pas in het midden van zijn carrière lijkt te staan en zich fysiek van de uitstraling bediend die eigen is aan een flinke dertiger. Door de man gevangen worden van zodra hij opkomt, om je niet meer los te laten tot zijn laatste zin. Een talent, een gave, een vak. De gevoeligheid, de taal en de présence van die man maakt zijn personage zo echt dat hij je inspireert om je eigen verhaal er in te zien. Want rondom ons, dichtbij of iets verderaf, is vergankelijkheid en dementie alom aanwezig. Frans Maas doet, zoals hij het zelf zegt, met deze prestatie een flinke duit in het zakje om mensen daar niet negerend aan voorbij te laten gaan.

Het stuk ademt een virtuositeit uit van acteur en regisseur in zijn meest pure vorm

Ursul De Geer is zowel als regisseur of als acteur een door en door ervaren man. Hij speelde zelf verschillende solovoorstellingen, dus dat deze productie door hem wordt geregisseerd kan geen toeval zijn. Het stuk ademt dan ook een virtuositeit uit van acteur en regisseur in zijn meest pure vorm. Zoals we zeggen: eentje die aan de ribben blijft plakken. Ga kijken.

Ze zijn me vergeten is nog op 3, 4  en 5 mei 2019 te zien inhet Fakkeltheater in Antwerpen. Tickets & meer informatie vind je op www.fakkeltheater.be. 

Door Jean-Paul De Corte

Foto’s: Patrick Defort