The Last Five Years

The Last Five Years door Stichting Nanoek, een nieuwe musicalproducent met lef en een eigentijdse visie op theater, is een intieme voorstelling met maar drie acteurs, minimalistisch decor en wonderschone livemuziek.

Een intieme muzikale reis door de tijd

De off Broadway musical, geschreven en gecomponeerd door Jason Robert Brown, vertelt het verhaal over twee New Yorkers die in vijf jaar tijd van hevige liefde naar een break-up bewegen. Voor de twintigers ligt de wereld aan hun voeten; Actrice Cathy probeert haar plekje te veroveren in de theaterwereld, terwijl romanschrijver Jamie zijn eerste boek publiceert en op de rand van groot succes staat. Het publiek volgt Jamie’s verhaal in chronologische volgorde, terwijl Cathy’s verhaal juist achterstevoren beleefd wordt vanaf het einde van hun turbulentie relatie. Hun paden kruisen elkaar slechts één keer, op hun bruiloft.

Jolijn Henneman speelt een gevoelige, zachte Cathy. Omdat haar rol zich aan het einde van een relatie bevindt en alle hoop verdwenen is aan het begin van de voorstelling, lijkt zij enkel gebroken en verdrietig, wat zij mooi weet te spelen. Haar eerste twee liedjes zijn prachtig, maar worden nog een beetje ingehouden en onzeker gezongen wat ten koste gaat van de uitvoering. Na de eerste twee succesvolle uithalen hervindt Jolijn haar stem compleet en zingt dan zonder twijfel prachtige solo’s. Ze beweegt zich soepel over het podium en is de juiste persoon voor deze rol.

Cody Schuitemaker danst en doet dat alsof er nooit meer een voorstelling zonder zo’n danser mag ontbreken

Hetzelfde geldt voor Timo Tembuyser. Hij speelt de rol van Jamie, een overspelende, succesvolle schrijver vol zelfvertrouwen. Dat past hem goed. Waar de eerste liedjes en uithalen nog ingehouden worden, laat hij daarna een zangstem van uitmuntende kwaliteit horen. Hij beweegt zich continu soepel als een ervaren danser over het podium, maar mist hier en daar een verdieping in zijn karakter om erdoor geraakt te worden als publiek. Dat kan ook komen door het feit dat hij overspel pleegt en dan een liedje zingt waarin hij zijn schuldgevoel uit. Iets wat weinig compassie oproept. Zijn spel roept wel het gevoel van woede op en dat maakt Timo een goede keuze voor de rol.

Cody Schuitemaker heeft de derde rol, een toevoeging van de producent. Zij danst, en doet dat alsof er nooit meer een voorstelling zonder zo’n danser mag ontbreken. Het lichaam als emotie, de controle daarover en het gevoel en de connectie met beide spelers is een unieke, visueel fantastische aanvulling. De choreografie is uitdagend en een mix van ballet, jazz, modern en meer, en Timo en Jolijn dansen een klein beetje mee op enkele momenten. De muziek wordt live gespeeld met een piano, een cello en een viool, een uitmuntende en precies kloppende samenstelling om de diverse stijlen liedjes ten gehore te brengen. Zelfs als men de voorstelling weg zou denken was het geluid een absoluut feestje geweest.

Beide karakters maken een eigen, mooie ontwikkeling door, wat hier en daar nog wel verder uitgediept had mogen worden. De voorstelling mag gelaagder, zodat er meer connectie met het publiek gemaakt kan worden. Waar dat precies aan ligt in onzeker, het kan komen door het feit dat het gehele stuk doorgecomponeerd is en vrijwel geen spreek tekst of dialoog bevat. Het is dan lastiger om echt verdieping aan te brengen in het verhaal. Het spel is echter goed en het is knap hoe de verschillende perspectieven van een relatie op een gelijkwaardige manier weergegeven worden. Een liefdesrelatie die na vijf jaar eindigt is een herkenbaar verhaal voor velen, maar maakt op de een of andere manier niet veel indruk. De chemie is lastig te vinden door het weinige samenspel en enkel een duet op het laatste moment. Wel is de chemie, ondanks die karakterafstand, toch te zien wat een goede prestatie is.

Stichting Nanoek heeft zich wederom bewezen als een vernieuwende producent

Het decor is minimaal, net als de kostuums. Een aantal TL bakken die soms oplichten, net als grote werklampen, twee bankjes waardoor de spelers bijna alleen maar op het toneel te zien zijn en eenvoudige, zwarte kostuums met af en toe een aanvulling door een witte of zwarte kraag, een clown-achtig pak, en handschoentjes met kant. Dit alles zorgt ervoor dat de focus ligt op de karakters en de zang. Er zit zoveel zang en tekst in, dat er soms weggedroomd kan worden. Toch wordt de focus over het algemeen vastgehouden. Iets wat talent en potentieel vraagt, omdat het met een minimaal decor en weinig andere elementen een uitdaging kan zijn.

Ondanks het gebrek aan spanning en diepere gelaagdheid is de voorstelling het waard. De fantastisch mooie muziek, de bizar goede zang van Jolijn en Timo, de dans, het intieme gevoel en de boodschap dat less, echt more is, maakt The Last Five Years een bijzondere musical zoals je niet vaak ziet. Stichting Nanoek heeft zich wederom bewezen als een vernieuwende producent met ontzettend veel talent, mogelijkheden, kracht en ideeën.

The Last Five Years  is nog tot en met 12 december te zien in verschillende Nederlandse theaters. Meer informatie & tickets via www.stichtingnanoek.nl

Door Annemarijn Clement

Foto’s: Sjoerd Derine