The Great Gatsby

De locatie van het gebeuren werd aangekondigd als een geheim en ze kon inderdaad niet geheimer zijn, maar tevens heel gemakkelijk te bereiken en met ruim voldoende parkeergelegenheid in de buurt. Naar het juiste gebouw even zoeken dus, maar enkele dames, in kledij die doet denken aan de charleston en sepia-foto’s, verraden opeens de ingang van de accommodatie waar Jay Gatsby zich tegenwoordig ophoudt. Nieuwsgierig als we zijn, gaan we de uitnodiging van “Te Great Gatsby” toch niet negeren, en zijn we vereerd te mogen deelnemen aan het feestje.

Uniek concept 

Toen F.Scott Fitzgerald in 1925 zijn roman uitbracht heeft de man waarschijnlijk nooit gedacht dat zijn boek bij de allerbeste romans ter wereld zou behoren, laat staan in een uniek concept als theaterstuk zou opgevoerd worden in Brussel. In tegendeel, toen hij in 1940 stierf was zijn boek in de vergeethoek geraakt, net als de toneelversie en de langspeelfilm die al vrij kort na de publicatie van het boek zijn gemaakt. Fitzgerald werd voor zijn roman geïnspireerd door de verhouding tussen de verschillende bevolkingslagen in Long Island (New York), waar hij op dat moment woonde. De gevestigde waarden die al generaties lang tot de rijke elite behoorden en de nouveau riches waar de vorige categorie weinig respect voor had. Jay Gatsby symboliseert deze nieuwe rijken. De man die onder andere populair was omwille van zijn decadente feestjes. Met het boek uit Fitzgerald zijn kritiek op de American Dream en het streven naar succes, vrijheid en geluk. Figuren als Gatsby, die enkel streefden naar succes en rijkdom vergaten de echte waarden van die droom en verdronken in de eenzaamheid van hun rijkdom.     

 Een concept waarbij het publiek betrokken wordt in het stuk

Jay Gatsby vocht als Amerikaanse soldaat tijdens de eerste wereldoorlog in Europa. Tijdens zijn afwezigheid werd zijn liefje Daisy, die zelf niet onvermogend was, verliefd op de rijke Tom Buchanan en huwden ze. Gatsby heeft zich na de oorlog op één of andere manier snel weten op te werken van een simpele jongen tot bij de rijkste mannen in Long Island. Dat lijkt niet altijd op de meest eerlijke manier te zijn gebeurd, wat in deze periode niet zo verbazingwekkend was. Kort na de eerste wereldoorlog kwam in Amerika de drooglegging en dat was voor enkele individuen, waaronder de flamboyante Gatsby, een opportuniteit om snel massa’s geld te verdienen. Vooral met het brouwen en verkopen van illegale alcohol. Op een dag ontmoet hij Daisy terug, terwijl hij op de thee is bij zijn nieuwe buur en vriend Nick Carraway. Daisy kan, niettegenstaande ze met Tom al een kind heeft, haar terug oplaaiende liefde voor Jay niet onder stoelen of banken steken en ook Jay valt terug voor zijn oude liefde.

Op een dag wordt Gatsby uitgenodigd bij Daisy en Tom. Gatsby hoopt dat Daisy daar in het bijzijn van Tom zal opbiechten dat zij nog steeds van hem houdt en dat ze zegt dat ze nooit van Tom gehouden heeft. Op het moment dat Jay bijna zijn slag thuis haalt en Daisy voor hem lijkt te kiezen vertelt Tom dat hij het doen en laten van Gatsby heeft onderzocht en dat Gatsby’s fortuin uit duistere zaakjes is gehaald. Daisy kan uiteindelijk niet loochenen dat ze ook nog van Tom hield en verlaat gevolgd door Jay de woning. Onderweg hebben ze een aanrijding met Gatsby’s nieuwe auto. Myrtle Wilson, van wie we intussen weten dat ze de minnares is van Tom, komt daarbij om het leven. George Wilson, de man van Myrtle, meent de wagen van Tom Buchanan te hebben herkend en komt Tom er thuis mee confronteren. Tom wijst Gatsby aan als eigenaar en bestuurder van de auto. George gaat naar Gatsby om wraak te nemen en hem te vermoorden…

Impressionant gespeeld door alle acteurs, zonder enige uitzondering

Bij aankomst worden we meteen in de sfeer van de jaren ’20 gedompeld. Een ietwat macho kereltje, genaamd Rosie Rosenthal begeleidt ons in groepjes met een goederenlift naar een hoger gelegen verdieping. De man zit zowaar al helemaal in zijn rol waardoor we er ons van bewust zijn dat de show eigenlijk al begonnen is. We worden via de vestiaire de bar binnen geloodst waar van drooglegging gelukkig helemaal geen sprake is. Geweldige cocktails worden er o.a. geschonken, en enkel door het verplicht betalen met de bankkaart vallen we even uit de tijdsrol, maar verder is er heel hard aan details gewerkt om zich twenties te voelen. Een man begint de aanwezigen opeens vurig te vertellen en introduceert ons naar het verhaal van The Great Gatsby, en in een oogwenk staan we in een feestelijke ruimte en wordt het publiek meteen een deel van het gebeuren. Inderdaad, dit stuk is “immersive theater” of interactief theater. Een concept waarbij het publiek betrokken wordt in het stuk. Hier veel over vertellen zou de beleving van wie nog naar The Great Gatsby komt kijken kunnen bederven, maar wees gerust het is waanzinnig goed gedaan.

Het is verleidelijk om alles te verklappen, maar we houden het bij dit: Terwijl de hoofdbrok van het stuk zich afspeelt in de grote ruimte, worden af en toe groepjes publiek, zijnde gasten op het feest, meegenomen naar de nabijgelegen ruimtes die ook ingericht zijn als kamers van een huis. Het huis van Jay Gatsby, gebouwd als één groot, levensecht decor met alles erop en eraan. Gaandeweg worden we door de acteurs meegezogen in het verhaal door wat ze vertellen over de relaties tussen de personages. Qua timing moet dat een gigantische opdracht zijn, want alle delen lopen naadloos door elkaar en doordat we als het ware door het huis worden geleid zien we ook alles uit verschillende hoek. Je beleeft het verhaal ook compleet anders dan wie niet of in een ander groepje wordt meegenomen. Het is bangelijk hoe sterk de acteurs in hun rol blijven, tot in de pauze toe waar ze zich als hun personage tussen het publiek blijven mengen. 

Een prachtig verhaal in een uniek concept en een perfecte locatie

Impressionant gespeeld door alle acteurs, zonder enige uitzondering. Leuke muziek, maar jammer genoeg niet altijd tijdsgerelateerd. Mooie zangstukken (met zelfs een verrassende Katja Retsin), een knappe vertaling van de toch wel niet zo evidente teksten. Een prachtig verhaal in een uniek concept en een perfecte locatie. Kostuums en decor piekfijn. Moeten er nog superlatieven zijn?

De voorstelling is nog tot en met 14 april te zien op een geheime locatie in Brussel. Tickets & meer informatie vind je op gatsbybelgium.be. 

Door Jean Paul De Corte

Foto’s: Patrick Defort