De Witt of Oranje
Tafel Van Vijf gebruikt geschiedenis en cultuur als basis voor hun voorstellingen. 1672 was een rampjaar voor de Republiek der zeven verenigde Nederlanden. Ze werden aangevallen door Engeland, Frankrijk en de bisdommen van Münster en Keulen. Het volk was redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. In De Witt of Oranje wordt deze zwarte bladzijde uit de Nederlandse geschiedenis op scène gezet. Musical Vibes ging kijken.
Heftig sterk
Het stadhouderschap voor de Prins van Oranje werd in de republiek afgeschaft na een mislukte staatsgreep door Willem II. Regenten hadden daarna de macht in handen. Een van de machtigste mannen in deze periode was Johan de Witt. Samen met Cornelis, zijn broer, bouwen ze een netwerk van vertrouwenspersonen uit en brengen ze een periode van welvaart. Wanneer Willem III de volwassen leeftijd bereikt, eist hij echter terug een belangrijkere rol in het openbaar ambt op. Als dan de oorlog met zowat alle buren komt en slecht verloopt, zorgt de paniek bij de bevolking voor een Oranjegekte.
Het stuk wordt omschreven als een rockopera, maar is zoveel meer
Het decor is heel sober gehouden; er is een verhoogd podium met een wand en een deuropening. Daarachter hangt een (witte) vlag. Vlag en wand dienen als scherm voor projecties die de voorstelling goed ondersteunen. Links staat een oude lessenaar en een soort rollende stelling, waarin de pianist zit. Rechts op de scène is er een podium met drie andere muzikanten. Een ladder ligt op de grond.
Als de show start, leer je snel alle protagonisten kennen. Cornelis de Witt en zijn knecht Henk, Willem III, zijn oma en zijn oom. De Prins wordt verrassend gespeeld door de cellist (Harald Austbo) en dit met veel verve. Ook de andere muzikanten hebben rolletjes in het verhaal, een zeer verfrissend gegeven. Het stuk wordt omschreven als een rockopera, maar is zoveel meer. Rock zit er inderdaad in, lekker stevig, maar ook mooie klassieke kerkliederen en zelfs hedendaags klassiek werk kan je horen. De zang is niet altijd even verstaanbaar (dit ligt eerder aan het rock-gegeven dan aan de techniek of de acteurs) maar meestal wordt een zin wel enkele keren herhaald en geprojecteerd. Zo gaat er toch geen woord verloren. De acteerprestaties zijn zeer integer, Cornelis de Witt (Herman van Baar) en Henk (Pieter Verelst) zouden zo uit de Gouden Eeuw kunnen komen. Het volk van Nederland wordt gespeeld door het fantastische koor. Ze klinken en spelen uitermate sterk en vormen aldus een stevige ruggengraat voor de andere spelers.
Het publiek mag zelf een standpunt vormen over wat er getoond wordt
De Witt of Oranje vertelt een zeer heftige geschiedenis en eindigt zeer slecht voor de gebroeders de Witt. Er wordt echter geprobeerd om dit verhaal vanuit een historisch correct perspectief te brengen zonder een mening op te dringen. De redeloosheid van de bevolking en de radeloosheid van de bestuurders komt duidelijk naar voren. Het publiek mag zelf een standpunt vormen over wat er getoond wordt. Een mooie episode is het alleszins niet, dit in sterk contrast met de show!
De Witt of Oranje speelt nog tot en met 27 november in Amsterdam en Haarlem. Meer informatie vind je op www.tafelvanvijf.nl.
Door Patrick Defort
Foto’s: Stephan van Hesteren