40-45

40-45 zou een musical zonder weerga worden. Een spektakel zoals nog nooit eender getoond. Met een dubbele cast in een speciaal voor deze show opgetrokken theater. Dat was wat Studio 100 sinds de bekendmaking van hun opvolger van 14-18 pretendeerde. Na de dubbele première van gisteren kan er gerust gezegd worden dat de producent alle beloftes nagenoeg vlekkeloos waarmaakt. Dit is een musical die gerust uniek mag genoemd worden, Studio 100 speelt hier in een aparte categorie van het genre.

Op het puntje van je stoel!

Gert Verhulst en Frank Van Laecke beloofden dat het verhaal van 40-45 zou primeren boven het spektakel. Het mag gerust gezegd dat dit plot zeer sterk is. De kapstok van de Antwerpse familie Segers doorheen de tweede wereldoorlog is een sterke keuze. Vader Emile is operator in cinema Rex en heeft een prachtig gezin met twee zonen; Louis, de garagist en Staf die voor dokter studeert. Liefhebbende echtgenote Anna bestiert het huishouden. Emile en Anna hebben WO I aan den lijve ondervonden. Emile vocht vier jaar in de loopgraven, Anna was verpleegster. In het begin van de bezetting is alles nog relatief gewoon in Antwerpen. De jonge mensen gaan verder met hun leven. Staf vraagt zijn vriendinnetje Marie ten huwelijk en Louis is heel geïnteresseerd in haar vriendin Sarah. Wanneer het VNV van Staf Declercq heel veel jongeren warm kan maken om de populistische praat van Hitler te volgen, splijt het gezin Segers. Staf en Louis komen in tegenovergestelde kampen terecht.

Het verhaal houdt stand dankzij zijn inhoud en zeker als je niet te lang overbluft blijft door de technische hoogstanden

Het Studio 100 Pop-Up Theater heeft een enorm speelvlak van 70 op 100 meter. Deze oppervlakte is nodig om de acht rijdende tribunes en even veel led-torens voldoende bewegingsruimte te geven. Om over alle andere vanzelf rijdende decorstukken nog te zwijgen. Deze dynamiek van decors en toeschouwers zorgt ervoor dat je je regelmatig als een filmcamera voelt. Je draait rond, boven en langs de spelende acteurs om het ideale shot te maken. De makers hebben ook hun uiterste best gedaan om veel speciale effecten in de zaal te brengen. Ze hebben telkens een juiste plaats in het verhaal, maar het spektakelgehalte is wel enorm groot. Het verhaal houdt stand dankzij zijn inhoud en zeker als je niet te lang overbluft blijft door de technische hoogstanden. De kracht van dat verhaal ligt niet zozeer in die kapstok van het gezin Segers, maar in de gelaagdheid die erin gestoken is. De keuzes en voornamelijk de gevolgen van iemand zijn keuzes op zijn omgeving tonen aan dat de wereld niet zwart/wit is, maar vooral grijs. De muziek van Will Tura en Steve Willaert komt hier helemaal tot zijn recht. Er zijn enkele prachtige nummers omringd met degelijke scores en underscores die de sfeer en ambiance van het moment perfect aanvoelen en versterken. Het geluid door de koptelefoons, door velen gevreesd op voorhand, blijkt een echte meerwaarde te zijn. Niet alleen kan je perfect van elk detail in de muziek genieten, de acteurs kunnen zonder vrees om niet verstaan te worden, heel klein spelen. Als je even wil checken of er live gezongen wordt, zet dan gerust even je koptelefoon af. Sommige nummers klinken a capella minstens even goed!

Beide casts hebben hun sterke en minder sterke punten. Vast staat dat er geen zwakke versie is. Jelle Cleymans en Jonas Van Geel tonen wederom hun klasse. Jelle weet de moeilijke spanningsboog van Staf zeer mooi neer te zetten en Jonas brengt een tedere en vastbesloten Louis. Vaders Lucas Van den Eynde en Peter Van de Velde zijn prachtig verschillend, maar beide even juist in hun rol. Moeders Ann Tuts en Marleen Merckx zijn gelijkwaardig en zetten allebei een breekbare Anna die haar gezin wil bij elkaar houden neer. Clara Cleymans heeft qua spel een betere fragiliteit als Sarah, maar Nathalie Meskens komt vocaal beter over. Jo De Meyere toont waarom hij nog steeds gevraagd wordt op zijn 79^ste. Pure klasse! Herbert Flack zet ook een zeer goede Leon neer, maar de menselijke warmte die Jo De Meyere erin kan leggen is, zeker in deze voorstelling, een lichtbaken voor het publiek.

Beide casts hebben hun sterke en minder sterke punten. Vast staat dat er geen zwakke versie is

Een enorme sterkte komt ook voort uit alle andere acteurs op deze grote scène. Line Ellegiers is een schitterende Marie, van het verliefde begin, over de twijfels en de breuk tot de (onverdiende) afrekening. Kobe Van Herwegen, Jan Schepens en Martine De Jager vallen ook positief op net als Jeroen Phaff en Jurgen Stein. Het ensemble draagt overduidelijk deze voorstelling mee tot een hoger niveau, samen met alle figuranten die ook een grote bijdrage leveren. Een groot speelveld is fijn, maar je moet het nuttig weten te vullen. Puik gedaan door ensemble en figuranten die verwend zijn door de kostuumafdeling en de jaren ’40-mode zeker terug hip gaan maken. Wel even opmerken dat Duitse soldaten zonder riem een disciplinaire straf verdienen. Ook het lichtplan helpt goed mee, door duidelijke zones af te bakenen en de klemtonen te leggen waar nodig.

Enkele puntjes zouden beter kunnen. Zo maakt Staf wel een plotse sprong van het VNV naar de Vlaamse SS. De tribunes mogen dan een mooie toevoeging in de beleving zijn, comfortabel zitten doen ze niet. Op het puntje van je stoel gaan zitten is niet altijd evident, al wil je dat wel continu doen!

40-45 is wat het claimt te zijn: een spektakel-musical. Sterk spel, gelaagd verhaal en veel spektakel

40-45 is wat het claimt te zijn: een spektakel-musical. Sterk spel, gelaagd verhaal en veel spektakel. Al deze ingrediënten zijn vakkundig gedoseerd en worden geserveerd door een prachtteam op de speelvloer. Als toeschouwer moet je enkel opletten niet te lang overdonderd te worden door het spektakel, want dan ben je even uit de emotie van het verhaal. Meer dan eenmaal gaan kijken helpt hierbij ook, dan geniet je eens zoveel van het verhaal. Dan help je daarbij ook om dit verhaal zo lang mogelijk te vertellen, want als je geneigd bent om in de ‘Sportpaleis’-scène mee te applaudisseren, realiseer je je, dat deze duistere kant van de mens nog steeds om de hoek loert!

40-45 is exclusief te zien in het Studio 100 Pop-Up Theater te Puurs. Meer informatie & tickets vind je op www.40-45.live.

Door Patrick Defort

Foto’s: Wendy de Noier